Rau má
Rau Má là thứ rau được nhân dân ta ưa dùng, rất phổ biến trong cả nước. Người Trung Hoa dựa vào HÌNH CHẤT và ĐẶC TÍNH SINH TRƯỞNG của thứ rau này, đặt cho nó các tên:
– Liên Tiền Thảo, bởi lá rau tròn như đồng tiền xu.
– Tích Tuyết Thảo, do Rau này tính cực Mát, giải nhiệt hay.
– Xuyên tường thảo, vì Rau Má có đặc tính ưa mọc xuyên qua các kẽ tường, kẽ vách.
Theo sách “Nam Dược Thần Hiệu”, Rau Má vị đắng, khí lạnh, tính lành, chữa mụn nhọt, lở loét, mẩn ngứa, phong đơn, nóng rát, phụ nữ đau tim nóng ruột.
Sách “Những Cây Thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam” của Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi, Rau Má vị ngọt, hơi đắng tính bình không độc, có tính giải nhiệt, giải độc, thông tiểu, dùng chữa thổ huyết, tả lỵ, khí hư, bạch đới, lợi sữa.
Do Rau Má cầm máu rất hay, nhân dân ta cũng có câu:
“Ai ơi ra máu đừng lo,
Mau kiếm Rau Má uống vô cầm liền.”
Bởi Rau Má có hàm lượng dưỡng chất rất cao, ca dao ta còn có câu:
“Đói ăn rau mưng, Rau Má,
Đừng ăn bậy bạ nguy thân.”
Trị liệu:
1/ Trị Chứng “Nhiệt Lỵ”
Lấy 1 nắm Rau Má tươi, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt hòa với 1 ly nước lớn, cho thêm đường vừa đủ ngọt. Ngày uống từ 2 – 3 ly. Rất kiến hiệu. (Kinh Nghiệm Dân Gian)
2/ Trị Chứng “Rôm Sảy, Nổi Mẩn Đỏ Ở Trẻ Em”
Dùng 1 nắm Rau Má: tươi, rửa sạch, giã nhuyễn hòa vào 1 bát lớn nước mưa lưu niên (nếu không có thay bằng nước đun sôi để nguội), lọc lấy nước trong, pha đường cho trẻ uống dần trong buổi sáng, tránh uống tới buổi chiều, buổi tối càng không nên cho trẻ uống. (Dã Thái Trị Bách Bệnh Dân Gian Liệu Pháp)
3/ Trị Chứng “Trẻ Chảy Máu Cam”
Do trong người quá nóng, trẻ bị chảy máu cam, dùng 1 nắm Rau Má, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt hoà vào 1 ly nước đun sôi để nguội, cho thêm chút đường cho trẻ uống. Đặt trẻ nằm ngửa, đắp phần bã lên trán. Cho trẻ uống như vậy ngày vài ba lần, uống liễn trong 2, 3 ngày, sau đó mỗi tuần cho trẻ uống 1, 2 lần sẽ dứt hắn chứng chảy máu cam vặt. (Dã Thái Trị Bách Bệnh Dân Gian Liệu Pháp)
4/ Trị Chứng “Trẻ Biếng Ăn, Còm Cõi”
Trẻ biếng ăn, người còm cõi hay đi tiêu sống phân. Lấy 1 nắm to rễ cây Rau Má, rửa sạch phơi cho ráo nước, sao lên, tán thành bột, nấu chung với bột gạo hoặc trộn với cháo cho trẻ ăn rất tốt. (Thực Liệu Kỳ Phương)
5/ Trị Chứng “Bí Tiểu Tiện, Nước Tiểu Vàng Đậm”
Dùng Rau Má vắt lấy nước uống nhiều lần trong ngày, hoặc nấu canh Rau Má với thịt nạc heo ăn liền mấy hôm sẽ khỏi. (Thực Liệu Kỳ Phương)
6/ Trị Chứng “Táo Bón”
Dùng 1 nắm Rau Má tươi, trộn với Giấm và Dầu Mè, ăn liền trong vài ngày sẽ đi đại tiện dễ dàng. (Cổ Phương)
7/ Trị Chứng “Tiêu Chảy Khát Nước”
Dùng 1 nắm Rau Má tươi, 1 nắm gạo cũ, sao thật vàng, sắc đặc còn một bát nước, thêm vài hạt muối hoặc 1 muỗng nhỏ nước mắm. Uống vài lần thì khỏi. (Kinh Nghiệm Dân Gian)
8/ Trị Chứng “Trúng Nắng”
Bị trúng nắng xây xẩm, đầu nhức… Dùng ngay 1 nắm lá Rau Má, rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước cốt, hòa với 1 tô nước chín để nguội, thêm vài hạt muối, nếu có bột Sắn dây hòa thêm một ít càng tốt (trong trường hợp này là thêm đường, không thêm muối), uống rồi nằm chỗ thoáng mát, đắp bã Rau Má lên trán và hai bên thái dương, dùng vải cột lại. Độ một lúc lâu thì khỏi. (Kinh Nghiệm Dân Gian)
9/ Trị chứng “Đau bụng khi có kinh”
Phụ nữ đang lúc có kinh, hay bị đau bụng, ê ẩm lưng, hái vài nắm Rau Má đang trổ hoa, phơi khô tự nhiên, tán thành bột, mỗi ngày dùng khoảng 10 gr (độ 2 muỗng càfê) hòa nước đun sôi để nguội, uống vào buổi sáng. Rất kiến hiệu. (Cổ Phương Diệu Dụng)
10/ Trị chứng “Nóng trong người khi đang hoài thai”
Phụ nữ đang lúc hoài thai, thấy trong người nóng bức khó chịu, hay đau bụng, bí đại tiện, chán cơm, biếng ăn. Hái Rau Má, Rau Sam còn đang đọng sương mỗi thứ 1 nắm, rửa kỹ, trộn chung, giã thật nát, vắt lấy nước cốt hòa vào 1 ly nước mưa lưu niên (không có thì dùng nước đun sôi để cho nguội hẳn), mỗi ngày uống 1, 2 lần như thể sẽ khói. (Cổ Phương Diệu Dụng)
11/ Trị chứng “Sưng đau nhũ hoa”
Phụ nữ bị sưng đau nhũ hoa, hái Rau Má; lá Bồ Công Anh, mỗi thứ 1 nắm, cho vào siêu đất sau khi đã rửa kỹ, đổ vào nửa siêu nước, sắc còn ¼ siêu thì rót ra uống khi còn ấm, bã vớt ra đắp lên chỗ bị sưng đau. (Cổ Phương Diệu Dụng)
12/ Trị chứng “Kiết nặng”
BỊ Kiết nặng, phân lẫn nhiều đàm, máu. Dùng 1 nắm Rau Má tươi, rửa kỹ, giã nhuyễn, hoà vào nước dừa tươi, uống thế ngày 2, 3 lần sẽ khỏi. (Bác sĩ Lưu Đại Đởm)
13/ Trị chứng “Thổ tả nặng”
Bệnh nhân bị thổ tả nặng ngón tay tóp lại, bệnh thế Cực nguy. Dùng 15 lá Rau Má tươi, rửa sạch, nghiền nhuyễn, cho bệnh nhân uống với nước mài đồng tiền cổ. Rất hay. (Nam Dược Thần Hiệu).
14/ Trị chứng “Đau răng”
Hái độ nửa nắm Rau Má tươi, rửa sạch, giã nhuyễn như bùn, dùng vải mỏng bọc, đau răng bên trái thì nhét vào lỗ tai bên phải, đau răng bên phải thì nhét vào lỗ tai bên trái, Rất hay. (Nam Dược Thần Hiệu)
15/ Trị chứng “Ngộ độc sắn”
Ăn phải Sắn (Khoai mì) độc, triệu chứng ngộ độc xuất hiện sau khi ăn khoảng 4 – 5 giờ (có khi sớm hơn, hoặc muộn hơn tùy theo sức đề kháng của mỗi người). Mới đầu, nạn nhân cảm thấy chóng mặt, nhức đầu, trong người rạo rực khó chịu, tiếp theo là nôn mửa… Thấy ai gặp tình huống này, mau lấy 1 nắm Rau Má tươi, rửa sạch, giã nhuyễn, vắt lấy nước cốt, hòa vào 1 ly nước sôi còn hơi ấm, cho nạn nhân uống. (Cây Độc Ở Việt Nam – Trần Công Khánh và Phạm Hải)
16/ Trị chứng “Ngộ độc lá ngón”
Bị ngộ độc Lá Ngón, nạn nhân thấy khát nước, đau rát họng, đau bụng dữ dội, nôn mửa, tiếp theo là hoa mắt, răng cắn chặt, sùi bọt mép… Thấy người gặp tình huống này, nhổ cả cây Rau Má, rửa sạch, giã thật nát, vắt lấy nước cốt, hòa với nước đun sôi còn ấm cho uống. (Cây Độc Ở Việt Nam)
17/ Trị chứng “Ngộ độc nấm”
Dùng cách trên, hoặc theo công thức sau:
– Rau má 4 lạng.
– Đường phèn 2 lạng.
Sắc lấy nước uống
+ Công thức khác :
– Rau má 4 lạng.
– Củ cải 1 cân.
Giã nát, ép lấy nước uống.
Khi dùng Rau Má, cần cẩn thận, tránh lấy lầm loại Rau má lông toàn cây đều có độc (tuy chỉ phát tác mạnh ở thú vật).
Chú ý: Rau Má thân mảnh, Rau Má lông thân vuông thô hơn, cây mọc đứng, cao 10 – 30 cm. (Cây Độc Ở Việt Nam)
18/ Trị chứng “Đẻ bị ra huyết nhiều”
Dùng Rau Má (củ và rễ) rửa sạch, sao vàng, sắc uống, hoặc vò lá Rau Má tươi lấy nước cốt uống. (Tạp Chứng Bí Phương)
19/ Trị chứng “Lậu”
Lấy lá và rễ củ Rau Má 1 lượng vừa dùng, nấu cháo ăn. (Tạp Chứng Bí Phương)
20/ Chữa “Hóc”
Lấy 1 nắm Rau Má già, nấu đặc cho uống, hoặc nhai sống nuốt nước, nhả bã đắp vào cổ. Rất kiến hiệu. (Tạp Chứng Bí Phương)
Tưởng cũng nến biết, Rau Má hiện nay đang được giới Y học trên Thế giới đặc biệt chú ý, gần đây qua các công trình nghiên cứu, phát hiện và thử nghiệm loại rau này, các nhà y học cho rằng: Rau Má có khả năng chữa trị rất kiến hiệu nhiều thứ bệnh, trong đó có các bệnh: xơ gan, phong cùi, vảy nến, mất ngủ, đọng máu dưới da, tụ máu ở chi dưới và ngăn chặn hữu hiệu sự phát triển của tế bào ung thư, thúc đẩy sự gia tăng hoạt động của não bộ.
